تاریخچه آسانسور در ایران و جهان

تاریخچه ی آسانسور در جهان

اسانسور وسیله ی حمل و نقل عمودی است که با سیستم تعليق و تعادل نیروی محرکه عمل جا به جایی را انجام میدهد. برای آشنایی بیشتر با این وسیله باید گفت که بشر در قرنهای گذشته از بالابر استفاده کرده است؛ اما پایه گذار علمی و طراح آسانسور امروزی، دانشمند و ریاضیدان بزرگی به نام آتوود است. وی با ساختن ماشین آتوود که عبارت بود از دو وزنه که با یک نخ به یکدیگر مربوط میشدند و روی قرقره ها بالا و پایین میرفتند توانست طرح ابتدایی یک آسانسور را ارائه دهد.

سوال: آسانسور چطور حرکت می کند؟

اولین آسانسور جهان

اولین آسانسوری که برای انتقال مسافر طراحی و استفاده شد در سال 1743 در فرانسه و در قصر شاه لوئیس پانزدهم بود. این وسیله فقط تا یک طبقه حرکت میکرد که در آن زمان به نام صندلی پرنده شناخته شد. این آسانسور در بیرون قصر قرار گرفته بود و به بالکن قصر شاه دسترسی داشت مکانیزم آسانسور شامل وزنه و چرخ قرقره هایی بود که توسط تعدادی از افراد شاه با دستور شاه به سمت بالا و پایین حرکت میکرد.

مطالعه آزاد: سریع ترین آسانسورهای جهان در کدام برج ها قرار دارند؟

در سال 1850 آسانسورهای هیدرولیک و بخار به دنیا معرفی شدند. سال 1852 اوج تحول در تاریخ آسانسور بود اولین اختراع جهانی آسانسور توسط اتیس2 انجام شد. نصب و بهره برداری از اولین آسانسور حمل مسافر سال 1857 در نیویورک انجام شد. پس از مرگ اتیس در سال 1861 پسرانش چارلز و نورتن کار پدر را ادامه دادند و در سال 1867 شرکت برادران اتیس را پایه گذاری کردند.

در سال 1873 بیش از 2000 آسانسور اتیس در ساختمانها هتلها و فروشگاه ها در سرتاسر آمریکا مورد بهره برداری قرار گرفت. در حال حاضر 1.7 میلیون ،آسانسور، ساخت شرکت اتیس در بیش از 200 کشور دنیا در حال سرویس دهی به مسافرین است.

پیشنهاد مطالعه: بهترین آرام بندهای آسانسور کدام ها هستند؟

تاریخچه آسانسور در ایران

اولین آسانسور ایران

صنعت آسانسور در ایران قدمتی هشتاد ساله دارد اگر گفته های بدون مدرک را درباره ی نصب آسانسور در کاخ گلستان هم توسط ناصرالدین شاه نادیده بگیریم اولین آسانسورها که البته اثری از آنها به جا نیست در پالایشگاه آبادان در دوران حکومت احمدشاه قاجار نصب شده است اما آنچه مسلم و قابل بررسی است اولین آسانسورها در ساختمان هایی نصب شدند که در زمان پهلوی اول ساخته شده اند و در ساختمان های اطراف میدان امام خمینی میدان سپه سابق) مانند باشگاه افسران ستاد ارتش و کتابخانه ملی آثار آن وجود دارد.

بسیاری از این آسانسورها توسط کارشناسان خارجی و به کمک نسل اول متخصصین صنعت آسانسور ایران نصب و راه اندازی شده است. نسل اول ساختمان های بیش از سه طبقه در ایران در دوران پهلوی اول و آپارتمان سازی به صورت امروزی از سال 1335 در دوران پهلوی دوم شروع شده است؛ بنابراین دوران رشد صنعت آسانسور ایران را از سال 1335 به بعد باید دانست.
ابتدا آسانسورها به صورت کامل و بسته بندی شده از سایر کشورها به ایران وارد میشدند؛ لیکن به تدریج شرکت های ایرانی فروش و نصب آسانسور در ایران به وجود آمد و در سال 1345 اولین کارگاه تولید در و کابین توسط اوکسن الکسانی با کپی برداری از روی در و کابین های شرکت های اروپایی به وجود آمد.

همچنین بخوانید: چرا کابین آسانسور دچار لرزش می شود؟

در سال 1345 وزارت مسکن و شهرسازی طرحهایی را برای آپارتمان سازی برنامه ریزی کرد که پیامد آن ایجاد شهرک های مسکونی در اطراف شهرهای بزرگ بود. از این پس این نیاز ایجاد شد که برای ساخت اولین کارخانه آسانسور سازی در ایران برنامه ریزی شود.
در سال 1350 کلنگ ساخت اولین کارخانه آسانسور سازی ایران با نام ایران شیندلر در زمینی به مساحت 40 هزار متر مربع واقع در شهر صنعتی البرز قزوین به زمین زده شد و در سال 1353 این کارخانه با ظرفیت اولیه تولید چهارصد دستگاه آسانسور تحت لیسانس شیندلر سوئیس به بهره برداری رسید. این کارخانه برای پرورش نیروی متخصص برای نصب آسانسورهای خود مبادرت به برگزاری دوره های کامل آموزشی تئوری و عملی نصب آسانسور کرد که در هر دوره حدود 20 نفر تکنسین موفق به کسب مدرک مهارت نصب شدند.

این دوره ها از سال 1354 تا 1357 ادامه داشت و امروز دانش آموختگان آن دوره ها زبده ترین و کارآمدترین افراد در صنعت آسانسور در ایران هستند. اغراق نیست اگر از شرکت آسانسورسازی ایران شیندلر به عنوان مادر صنعت نوین آسانسور در ایران یاد شود. همچنین به طور همزمان اولین کارخانه سازنده قطعات آسانسور در ایران با نام تسلا – ایران تولید خود را آغاز کرد.

در سال 1354 کارخانه آسانسور و پله برقی ایران در ابهر تأسیس شد و مدتی بعد تحت لیسانس هاوس هان آلمان شروع به تولید آسانسور کرد. شرکت اتیس آمریکا زمینی در شهر صنعتی ساوه خرید و برای تاسیس کارخانه برنامه ریزی کرد.
همچنین در سال 1355 شرکت تولیدی ایران امباربا کارخانه تولید آسانسور خود را در شهر صنعتی رشت تاسیس و تولید آسانسور را تحت لیسانس امباربا اسپانیا آغاز کرد.
در کنار شرکتهای تولیدی فوق، حدود سی شرکت نصب و فروش آسانسور نیز در ایران تا سال 1357 دایر شد که بعضی از این شرکتها نمایندگی فروش شرکتهای فوق را در تهران و شهرستانها دریافت کردند. همچنین چهار یا پنج کارگاه تولید در و کابین هم ایجاد شد تا شرکتهای فروش و نصب آسانسور را یاری دهند.

پدر آسانسور ایران چه کسی است؟

پاسخ به یک سوال: دلایل نصب آینه در کابین آسانسور چیست؟

صنعت آسانسور پس از انقلاب اسلامی

پس از پیروزی انقلاب اسلامی کارشناسان خارجی از ایران رفتند و ایران از سوی کشورهای دیگر تحریم اقتصادی شد و به تبع آن واردات اکثر کالاها به کشور قطع شد؛ بنابراین تغییرات زیر در شرکتهای آسانسور سازی در ایران اتفاق افتاد شرکت ایران شیندلر که بیشتر سهام آن متعلق به بانکهاست با ملی شدن بانکها عملا دولتی شد و توسط وزارت مسکن و شهرسازی اداره شد.
شرکت آسانسور و پله برقی ایران که سهام آن خصوصی است با عدم ورود آسانسور از خارج تعطیل شد.
پروژه ی اتیس امریکا نیمه کاره باقی ماند. زمین آن در شهر صنعتی ساوه و دفتر فروش آن در تهران مصادره شد و وزارت بازرگانی عهده دار اداره آن شد.
شرکت ایران امباربا که با سرمایه گذاری بانک صنعت و معدن و سرمایه گذار خصوصی ایجاد شده بود، با خروج سرمایه گذار خصوصی از ایران توسط بانک صنعت و معدن اداره شد.

شروع جنگ تحمیلی و رکود شرکت های آسانسوری

پس از انقلاب در سال 1359 جنگ ایران و عراق آغاز شده و عملا آپارتمان سازی به جز موارد ضروری تعطیل شد و در نتیجه صنعت آسانسور ایران رو به رکود گذاشت چون ایران در محاصره ی اقتصادی واقع شد قطعات مورد نیاز آسانسور در ایران ساخته شد. بسیاری از قطعات که در گذشته ساخت آن حتی قابل بررسی نیز نبود بعد از انقلاب در ایران ساخته شد.

هم اکنون بیش از یک هزار شرکت نصب و سرویس در سراسر ایران مشغول به کارند که کارشان فروش، مونتاژ و سرویس دهی به آسانسور است. تعداد 120 کارگاه کوچک و بزرگ در سراسر ایران به کار ساخت در کابین و قطعات آسانسور اشتغال دارند.
تعدادی نمایندگی فروش آسانسورهای وارداتی از جمله اتیس، تیسن ،کونه ،گلد استار ،فوجی ام پی و چند واحد خدمات فنی مهندسی مجموعه صنعت آسانسور و پله برقی ایران را تشکیل می دهند.
ایران در حال حاضر بیش از 200 هزار آسانسور و پله برقی نصب شده دارد.

همچنین می توانید برای خرید انواع کابین آسانسور در شرکت پرند به آلبوم کابین های آسانسور پرند سر بزنید؛ پیش از آن می توانید سوالات پر تکرار مشتریان را مشاهده کنید.